Mleko kozie w diecie niemowląt i dzieci – wszystko, co powinieneś na ten temat wiedzieć!
Czy mleko kozie dla niemowlaka i małego dziecka to dobry pomysł? Sprawdź, jakie stanowisko w tej sprawie prezentuje Polskie Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci!
Spis treści
Karmienie dziecka mlekiem kozim staje się coraz popularniejsze. Produkt zawiera witaminy, minerały, pierwiastki śladowe, elektrolity, enzymy, aminokwasy, kwasy tłuszczowe. Czy jednak nadaje się do częstego spożywania przez najmłodszych? Czym się charakteryzuje? Sprawdź!
Czy mleko kozie dla niemowlaka i małego dziecka to dobry wybór?
Mleko kozie spożywa się od około 10 tys. lat. Ze względu na bogactwo składników odżywczych produkt stanowi doskonałe uzupełnienie codziennej diety. Czy gotować mleko kozie dla dziecka? Według zaleceń Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci pokarm można podawać maluchom po 12. miesiącu życia, ale z dużą dozą ostrożności. Częste przyjmowanie mleka koziego zwiększa ryzyko niedokrwistości, ponieważ zawiera mniej kwasu foliowego i witaminy B12 w porównaniu z mlekiem krowim.
Sprawdź, jak wygląda rozszerzanie diety niemowlaka.
Czym różni się mleko kozie od krowiego? Charakterystyka
Z danych Food and Agriculture Organization wynika, że w krajach rozwijających się mleko kozie zmniejsza problem niedożywienia wśród małych dzieci. Do głównych producentów pokarmu zaliczają się Indie i Bangladesz. Produkt cieszy się także dużym zainteresowaniem wśród europejskich hodowców. Posiada więcej krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych w zestawieniu z mlekiem krowim, a ponadto cechuje się wyższym stopniem dyspersji tłuszczu. Wykazuje też właściwości immunostymulacje oraz antybakteryjne. Czym jeszcze się różni? Czy mleko kozie powoduje zaparcia? Poniżej krótkie zestawienie najważniejszych cech.
Cecha | Mleko kozie | Mleko krowie |
Kaloryczność (na 100 ml) | 65-88 kcal | 69-84 kcal |
Białka | ● Posiada mniej αs – kazeiny oraz więcej frakcji β-kazeiny (dzięki czemu rzadziej wywołuje reakcje alergiczne). ● Białka trawią się w niecałe 20 minut (trypsyna i pepsyna sprawiają, że hydroliza białek kazeinowych zachodzi w 96%). ● Wyższy poziom tauryny (ok. 46-92 mg/l), czyli aminokwasu uczestniczącego w prawidłowym funkcjonowaniu widzenia i pomagającym w utrzymaniu właściwego stężenia wody w organizmie). ● Micele kazeinowe mają większe rozmiary (od 230 do 270 nm) i charakteryzują się niższą stabilnością cieplną, co sprawia, że mleko jest mniej podatne na obróbkę technologiczną. Uzyskiwane skrzepy podpuszczkowe częściej ulegają rozrywaniu. | ● Składa się głównie z frakcji αs. ● Białka mleka krowiego trawią się wolniej (od 2 do 4 godzin). ● Niższa zawartość tauryny (0,82-0,99 mg/l). ● Średnica miceli kazeinowych waha się w przedziale 90-210 nm. Substancje cechują się większą stabilnością cieplną, co ułatwia produkcję wyrobów mlecznych. |
Tłuszcze | ● Wysoka zawartość kwasów tłuszczowych nasyconych krótko- i średniołańcuhcowych. ● W składzie mleka znajdują się też kwasy jednonienasycone (głównie oleinowy) wpływające na zmniejszenie frakcji LDL i ogólnego poziomu cholesterolu.
| ● Wysoka zawartość kwasów tłuszczowych nasyconych długołańcuchowych.
|
Węglowodany | ● Mniejsza zawartość laktozy (dlatego w niektórych przypadkach mleko kozie poleca się osobom ze skłonnością do alergii, ale zawsze trzeba skonsultować to z pediatrą). | ● Wyższa zawartość laktozy. |
Składniki mineralne | ● Stanowi kopalnię składników mineralnych, a w szczególności potasu, wapnia, fosforu, magnezu, cynku, żelaza, miedzi, co przyczynia się do poprawy gęstości kości, zwiększenia odporności, a także redukcji stresu. | ● Niższe stężenie niektórych składników mineralnych. |
Witaminy | ● Zawiera więcej niacyny. ● Uboższy udział kwasu foliowego, witaminy B12 i witaminy E, ● Brak β-karotenu przekształcającego się w retinol. | ● Posiada 5 razy więcej witaminy B12. ● Wyższa ilość kwasu foliowego. ● Zawartość pozostałych witamin z grupy B, a także witamin A i witaminy D w mleku kozim i krowim jest na podobnym poziomie.
|
Kozie mleko dla niemowlaka – od kiedy je podawać?
Zgodnie ze stanowiskiem PTHGiŻD naturalne mleko kozie dla niemowlaka to zdecydowanie zły wybór. Produkt zawiera wysokie stężenie soli mineralnych, m.in. wapnia, magnezu, potasu, sody. Ich poziom przekracza normy znajdujące się w pokarmie z kobiecej piersi nawet 4-5 razy. Dodatkowo napój jest ubogi w kwas foliowy i witaminę B12. Jak podawać kozie mleko niemowlakowi? Dopuszcza się karmienie gotowymi mieszankami mlecznymi, np. Holle mleko kozie 2 BIO w proszku.
Mleko modyfikowane kozie czy krowiemusi spełniać normy zawarte w Rozporządzeniu Komisji (UE) 2016/127 z 25 września 2015 r. Nadaje się więc do bezpiecznego stosowania już od 1 dnia życia – do polecanych produktów zalicza się m.in. Holle BIO mleko początkowe kozie. Co istotne taki pokarm jest mniej przetworzony niż mieszanki z mleka krowiego, ponieważ naturalnie zawiera więcej składników odżywczych.
Sprawdź mleka modyfikowane dla dzieci w różnym wieku.
Czy warto podawać mleko kozie dla rocznego dziecka zamiast modyfikowanego?
Maluchom po 12 miesiącu życia możesz serwować mleko kozie w różnych formach. W sprzedaży dostępne są mieszanki mleczne dla starszych dzieci, np. Capricare 3, mleko następne powyżej 12. miesiąca życia. Sporym zainteresowaniem cieszą się też kozie jogurty naturalne lub owocowe, a także sery topione, twarogowe, wędzone. Produkty charakteryzują się wysublimowanym smakiem. Dostarczają potrzebne składniki mineralne oraz oligosacharydy wspomagające trawienie. Uzupełniając menu malucha o takie artykuły, zwróć uwagę, by w jadłospisie znalazły się dania zawierające kwas foliowy lub witaminę B12.
Czy można mieszać mleko krowie z kozim w przypadku alergików?
Dzieciom ze stwierdzoną nietolerancją laktozy mleka krowiego nie zaleca się podawania produktów z koziego mleka. Wprawdzie pokarm rzadziej wywołuje alergię, jednak – podobnie jak mleko krowie – zawiera beta-laktoglobulinę zwiększającą ryzyko uczulenia. Dodatkowo łączenie produktów krowich i kozich grozi wystąpieniem alergii krzyżowej. W efekcie u maleństwa częściej dochodzi do zaostrzenia objawów AZS, pokrzywki lub nieżytu nosa.
Sprawdź preparaty na alergię.
Czy mleko kozie jest dobre dla niemowląt i małych dzieci?
Mleko kozie stanowi doskonały pomysł na urozmaicenie diety. Dostarcza cenne składniki odżywcze, a ponadto pozytywnie wpływa na perystaltykę jelit. Ze względy na niską zawartość witaminy B12 oraz kwasu foliowego nie podaje się go jednak niemowlętom. Opcjonalnie można sięgnąć po gotowe mieszanki mleczne o składzie dostosowanym do potrzeb maluchów, np. Holle BIO PRE mleko początkowe kozie. Kiedy pociecha będzie starsza, stopniowo wprowadzaj do diety produkty mleczne, np. kozie jogurty lub serki.
Źródła:
- Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci; w: Pediatria; 18/2021
- R. Pastuszka, J. Barłowska, Z. Litwińczuk, Walory odżywcze i prozdrowotne mleka koziego; w: Medycyna Weterynaryjna; 71/2015.
- Polska Federacja Hodowców Bydła i Producentów Mleka, https://pfhb.pl/aktualnosci/tluszcz-w-mleku [dostęp 13.11.2022].
- Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2016/127 z dnia 25 września 2015 r.
- M. Rychta, Charakterystyka mleka koziego – właściwości funkcjonalne i możliwości wykorzystania w przemyśle spożywczym; w: Ekologia żywności, środowiska i zdrowia człowieka, Międzynarodowe Seminarium Kół Naukowych w Olsztynie; 1/2020
