Zdrowa żywność
Co to żywność ekologiczna?
Żywność ekologiczna jest żywnością o wysokiej jakości, którą uzyskuje się z produktów roślinnych bądź zwierzęcych wytwarzanych w systemie gospodarstw ekologicznych. Tego typu gospodarstwa unikają stosowania nawozów sztucznych, chemicznych środków ochrony roślin, dodatków do pasz i regulatorów wzrostu. Żywność ekologiczna to produkty bezpieczne i bogate w substancje odżywcze.
Eko jedzenie zawiera więcej witamin, minerałów i innych ważnych dla zdrowia składników niż produkty spożywcze powstające w konwencjonalny sposób. Wybierając ekologiczną żywność, można cieszyć się dobrym, naturalnym smakiem, który nie został wzmocniony sztucznymi dodatkami.
Jak wygląda ekologiczna produkcja żywności?
Jak powstaje żywność ekologiczna? Omawiane wyroby są produkowane bez udziału GMO (genetycznie modyfikowanych organizmów). Produkty nie zostają też poddane promieniowaniu jonizującemu. Żywność ekologiczna (określana również jako żywność bio) ma maksymalnie ograniczone negatywne oddziaływanie na środowisko. Powstaje z dbałością o przyrodę i dobrostan zwierząt.
W ramach ekologicznej produkcji żywności:
- unika się wielohektarowych monokultur,
- uprawia się rośliny na niedużych polach oddzielonych barierami z drzew czy krzewów albo uprawami osłonowymi,
- pozostawia się istniejące zbiorniki i cieki wodne na terenie uprawy zamiast stosowania totalnej melioracji,
- nie stosuje się sztucznych pestycydów, herbicydów, fungicydów i innych syntetycznych środków ochrony roślin,
- do zwalczania chwastów, chorób i szkodników wykorzystuje się metody biologiczne i agrotechniczne oraz prawidłowy płodozmian,
- używa się nawozów zielonych, kompostu, obornika, wapniowania do utrzymania żyzności i struktury gleby,
- siano i kiszonki powstają zgodnie z prawidłowościami biologicznymi,
- zwierzęta hoduje się w systemie ściółkowym,
- do odżywiania zwierząt stosuje się paszę pochodzącą z własnego gospodarstwa,
- w żywieniu zwierząt nie wykorzystuje się antybiotyków i hormonów.
Czy żywność ekologiczna jest zdrowa?
Żywność bio dostarcza więcej witamin (głównie z grupy B), minerałów i antyoksydantów (m.in. antocyjanów) niż ta produkowana w sposób konwencjonalny. Ponadto omawiane produkty spożywcze wyróżniają się niską zawartością metali ciężkich, głównie kadmu, a także mniejszą zawartością azotanów i azotynów. Żywność ekologiczna jest również znacznie rzadziej zanieczyszczona pozostałościami chemicznych środków ochrony roślin w porównaniu z żywnością z rolnictwa konwencjonalnego.
Większa zawartość związków polifenolowych w spożywanych roślinnych produktach bio może wpływać na zmniejszone ryzyko rozwoju nowotworów, schorzeń układu krążenia czy chorób neurodegeneracyjnych. Mniejsza obecność azotynów w żywności pozwala ograniczyć wpływ ich działania kancerogennego i mutagennego na organizm. Niska zawartość azotanów i wyższe stężenie witaminy C również pomagają zapobiegać nowotworom.
Żywność ekologiczna pochodzenia zwierzęcego zawiera więcej wielonienasyconych kwasów tłuszczowych niż ta uzyskiwana w gospodarstwach konwencjonalnych. Dotyczy to zarówno mleka, jak i produktów mięsnych. Wielonienasycone kwasy tłuszczowe działają pozytywnie na układ sercowo-naczyniowy i nerwowy.
Zdrowa żywność a ekologiczna?
Określenie „żywność ekologiczna” bywa stosowane wymiennie z określeniem „zdrowa żywność”. Wykorzystywanie pierwszej z nazw wymaga jednak od producentów spełnienia szeregu wymogów prawnych dotyczących wpływu funkcjonowania gospodarstwa na środowisko naturalne i dobrostan zwierząt. Żywność ekologiczna produkowana jest metodami rolnictwa ekologicznego. Powstaje bez udziału nawozów sztucznych, pestycydów i GMO. Zostaje poddana certyfikacji i odpowiedniemu oznakowaniu.
Wszystkie wymienione procedury nie dotyczą produktów określanych jako zdrowa żywność. Wspomniana nazwa powstała na potrzeby marketingu. Jej stosowanie nie wymaga spełniania żadnych określonych standardów. Zdrowa żywność nie musi realizować wymogów obowiązujących przy produkcji żywności ekologicznej. Każdy producent może określać w ten sposób swoje wyroby.
To, czy dana żywność rzeczywiście jest zdrowa, zależy od jej składu i metod produkcji. Wytwórca może twierdzić, że spożywanie danych produktów wpływa pozytywnie na organizm, a zarazem dodawać do swoich wyrobów sztuczne wzmacniacze smaku, konserwanty czy barwniki.
Produkty eko i bio, inaczej niż zdrowa żywność, muszą przejść szereg kontroli, aby mogły być oznaczone euroliściem. Producenci nie mają prawa określać swoich wyrobów jako ekologiczne bezpodstawnie. Spożywanie bio żywności może wpływać pozytywnie na kondycję organizmu. Zawiera ona mniej szkodliwych składników i więcej witamin. Żywność eko jest zatem zawsze zdrową żywnością, natomiast żywność określana tylko jako zdrowa niekoniecznie jest ekologiczna czy nawet korzystna dla zdrowia.
Oznaczenia żywności ekologicznej
Poza stosowaniem terminów „BIO” i „EKO” na etykietach, producenci oznaczają ekologiczne wyroby symbolem euroliścia. Jest on wspólnotowym logiem produkcji ekologicznej. Łączy w sobie flagę UE i liść symbolizujący naturę i zrównoważony rozwój. W sąsiedztwie logo na etykiecie powinien znaleźć się numer upoważnionej jednostki certyfikującej i określenie rolnictwa (np. rolnictwo UE).
Jeżeli dany produkt oznaczony jest euroliściem, jego wytwórca spełnia wymagania ustawy o rolnictwie ekologicznym. Producentowi przyznano też certyfikat od odpowiedniej jednostki certyfikującej. Euroliść informuje również o tym, że przynajmniej 95% składników danego produktu wyprodukowano metodami ekologicznymi i przygotowano go w zgodzie z przyjętymi wytycznymi.
Czy warto kupować produkty ekologiczne?
Produkty ekologiczne mają więcej przeciwutleniaczy dbających o młodość i witalność organizmu. Mogą dostarczać też większe ilości witamin i minerałów. Wyroby takie jak eko miody czy zioła są korzystniejsze dla zdrowia i pomagają przeciwdziałać rozwojowi różnych chorób. Zaletą żywności bio okazują się również jej walory smakowe. Smak ekologicznie wytwarzanych produktów określany jest jako smak natury, smak polskiej wsi albo smak dzieciństwa.
Na korzyść eko żywności przemawia także jej jakość. Na żadnym etapie uprawy roślin nie używa się sztucznych nawozów czy syntetycznych środków ochrony przed szkodnikami. Hodowane zwierzęta przebywają w dobrych warunkach i karmione są naturalnymi paszami korzystnymi dla ich zdrowia.
Co więcej, produkcja żywności ekologicznej jest przyjazna środowisku. Naturalne nawozy wpływają pozytywnie na jakość gleby i nie szkodzą organizmom żyjącym na terenie upraw. Rolnictwo ekologiczne wspiera ekosystem i nie prowadzi do zubożenia biologicznej różnorodności na danym terenie. Produkty powstają też z dbałością o dobrostan zwierząt. Ze względu na wszystkie wymienione zalety zdecydowanie warto kupować produkty ekologiczne dla siebie i swoich bliskich.