Witamina E
Czym jest witamina E?
Witamina E należy do grupy tokoferoli i jest witaminą rozpuszczalną w tłuszczach. To silny antyoksydant, który zwalcza nadmiar wolnych rodników w organizmie. Związek ten jest wrażliwy na wysoką temperaturę, światło i metale, takie jak np. miedź i żelazo. Wobec tego pokarmowe źródła oraz preparaty witaminy E powinny być przechowywane w zacienionym i suchym miejscu w szklanych lub plastikowych opakowaniach.
Dobrym źródłem witaminy E są produkty roślinne np. oleje, orzechy i zielone warzywa liściaste. Witaminę E można przyjmować też pod postacią suplementów w formie kapsułek, tabletek lub kropli. Co ważne witamina ta wchłania się 2 razy lepiej z pokarmów niż źródeł syntetycznych.
Niedobory witaminy E występują rzadko. Mogą pojawić się w przypadku biegunki tłuszczowej, zaburzeń wchłaniania tokoferoli lub stosowania diety niskotłuszczowej. Z drugiej strony witaminę E trudno przedawkować. Mimo to warto trzymać się zalecanych dziennych dawek do spożycia, aby uniknąć niepożądanych skutków ubocznych.
Witamina E – funkcje i rola w organizmie
Witamina E poza właściwościami antyoksydacyjnymi pełni w organizmie wiele istotnych funkcji. Oto najważniejsze z nich:
- wzmacnia odporność,
- poprawia wydolność mięśni,
- przyspiesza proces gojenia się ran,
- wspiera płodność kobiet i mężczyzn,
- wspiera strukturę naczyń krwionośnych,
- spowalnia proces starzenia się organizmu,
- zmniejsza ryzyko wystąpienia zakrzepów i zatorów,
- chroni przed wystąpieniem choroby Alzheimera i Parkinsona,
- wspomaga leczenie chorób oczu np. zaćmy i zwyrodnienia plamki żółtej,
- wpływa na obniżenie poziomu cholesterolu LDL, dzięki czemu zapobiega wystąpieniu miażdżycy.
Przyjmowanie witaminy E w kapsułkach (lub dostarczanej wraz z pożywieniem) poleca się zwłaszcza osobom w wieku rozrodczym. U mężczyzn pobudza produkcję nasienia, u kobiet – wspomaga owulację i prawidłową pracę jajników. Czy powinno się więc rozpocząć jej suplementację przed ciążą? Tak, jeśli lekarz nie widzi przeciwwskazań. Najlepiej wdrożyć ją na ok. 3 miesiące przed planowanym poczęciem.
Witamina E jest niezbędna przyszłym mamom – chroni przed wadami wrodzonymi, zaburzeniami wzroku oraz układu nerwowego dzieci. Najlepiej dostarczać ją wraz z pokarmem. Chcąc stosować suplementy w ciąży z witaminą E, warto najpierw skonsultować się z lekarzem.
Witamina E – silny antyoksydant
Witamina E, podobnie jak witamina C oraz cynk, należy do grupy antyoksydantów. Ich zadaniem jest chronić organizm przed wolnymi rodnikami, które powstają na skutek:
- stresu,
- promieniowania UV,
- palenia papierosów,
- spożywania alkoholu,
- stosowania przetworzonej diety,
- oddychania zanieczyszczonym powietrzem.
Nadmiar wolnych rodników wywołuje stres oksydacyjny, który przyspiesza starzenie się skóry i sprzyja rozwojowi chorób sercowo-naczyniowych, układu nerwowego oraz nowotworów.
Jak dawkować witaminę E?
Normy spożycia witaminy E ustala Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. W ciągu doby należy przyjmować ją w następujących ilościach:
- Niemowlęta do 6 miesiąca – 4 mg,
- Niemowlęta od 7 do 11 miesiąca – 5 mg,
- Dzieci 1-6 lat – 6 mg,
- Dzieci 7-9 lat – 7 mg,
- Chłopcy 10-18 lat – 10 mg,
- Mężczyźni od 19 roku życia – 10 mg,
- Dziewczęta 10-18 lat – 8 mg,
- Kobiety od 19 roku życia – 8 mg,
- Kobiety w ciąży – 10 mg,
- Kobiety karmiące – 11 mg.
Witaminę E należy uzupełniać przede wszystkim z dietą. Jeśli jest taka potrzeba, można wdrożyć suplementację. Witamina E w kapsułkach i tabletkach najlepiej sprawdzi się u dorosłych lub nastolatków. Dzieciom polecana jest witamina E w kroplach. Suplementacja w ciąży powinna być omówiona z lekarzem.
Dlaczego warto łączyć witaminę E z witaminą A?
Niektóre składniki warto ze sobą łączyć. Przykład stanowi witamina A+E zwiększająca ochronę przed działaniem wolnych rodników.
Witamina A pełni kilka istotnych funkcji:
- wspiera odporność,
- wpływa na prawidłowy rozwój płodu,
- reguluje proces złuszczania naskórka,
- wykazuje właściwości przeciwutleniające,
- uczestniczy w wytwarzaniu rodopsyny – barwnika wspierającego proces widzenia.
Przyjmowanie obu witamin polecane jest w przypadku:
- niedoborów odporności,
- wad i zaburzeń widzenia,
- profilaktyki chorób układu sercowo-naczyniowego,
- wystąpienia pierwszych objawów starzenia się skóry.
Co ważne, witaminy te mogą wchodzić w interakcje m.in. z lekami przeciwzakrzepowymi, dlatego przed wdrożeniem suplementacji warto skonsultować się z lekarzem.