Babka jajowata – zastosowanie, działanie, właściwości

Wiele osób boryka się z problemami jelitowymi. Jednym ze sposobów na wsparcie przewodu pokarmowego jest zastosowanie babki jajowatej. Jeśli kiedykolwiek stosowałeś suplement z błonnikiem pokarmowym, zapewne to właśnie ona była jednym z jego składników. Jak działa babka jajowata i kiedy warto ją stosować? Zapraszamy do lektury! 

Ciekawostki o babce jajowatej i jej pochodzeniu

Babka jajowata to niewielka roślina o licznych walorach zdrowotnych. Posiada wąskie, pokryte włoskami liście oraz kwiatostan przypominający kłos. Rośnie najlepiej na terenach wilgotnych i nasłonecznionych. Występuje głównie w krajach śródziemnomorskich oraz na terenie Azji. Obecnie najczęściej importowana jest z Indii.   

Babka jajowata – właściwości

Babka jajowata polecana jest głównie osobom z dolegliwościami ze strony przewodu pokarmowego. Jakie ma właściwości? 

• Nasiona i łuski babki jajowatej pęcznieją w kontakcie z płynami, tworząc śluzowatą, kleikowatą zawiesinę. Po spożyciu zmiękcza masy kałowe zalegające w jelitach i ułatwia ich usuwanie. Może być więc bardzo pomocna w przypadku zaparć.  
• Śluzy zawarte w babce jajowatej wykazują też działanie osłonowe, dzięki czemu powlekają i chronią ściany jelit.  
• Poprzez regulację rytmu wypróżnień babka jajowata usprawnia usuwanie z organizmu toksyn, metali ciężkich i zbędnych produktów przemiany materii. 
• Zwiększa uczucie sytości i ułatwia kontrolę masy ciała. Odpowiada za to głównie błonnik, który stanowi nawet 80% masy babki jajowatej. Dzięki temu świetnie sprawdzi się na dietach odchudzających, ponieważ może ograniczać ilość przyjmowanego jedzenia i podjadanie między posiłkami. Sprawdź MyBestSkinny, saszetki, w których składzie występują nasiona babki płesznik, łuski babki jajowatej, ekstrakt z liści morwy, kiełków zielonego jęczmienia oraz owoców gorzkiego melona. 
• Reguluje poziom glukozy we krwi. Błonnik zawarty w babce jajowatej spowalnia wchłanianie węglowodanów z posiłku, dzięki czemu poposiłkowe wahania glikemii nie są tak duże i gwałtowne.  

Na rynku znajdziesz produkty zawierające nasiona i/lub łuski babki jajowatej, a także jej formę sproszkowaną. Możesz wybrać produkt zawierający samą babkę jajowatą np. Natur planet łupinka babki jajowatej lub Psyllium Dr. Max, suplement diety. Babka jajowata jest również częstym składnikiem produktów wspomagających układ pokarmowy, które łączą w sobie kilka surowców o pozytywnym działaniu na organizm.  

Sprawdź przykładowe suplementy o zawartości błonnika: 

• Colosan Ex, suplement diety zawiera błonnik jabłkowy, mielone nasiona lnu zwyczajnego, mielone łuski babki jajowatej oraz inulinę, 
• Myvita, blonnik witalny, suplement diety, proszek jest połączeniem nasion babki płesznik i łusek babki jajowatej. 

Jak stosować babkę jajowatą?  

• Najpopularniejszym i najprostszym sposobem jest zalanie 2-3 łyżek nasion lub łusek szklanką letniej wody i odstawienie na 20-30 min. W tym czasie uwolnią się śluzy i powstanie roztwór o konsystencji luźnego kleiku, który należy wypić, najlepiej przed posiłkiem. Przed pierwszym zastosowaniem przeczytaj instrukcję i wskazówki producenta.  
• Jeśli przyjmujesz babkę jajowatą, musisz pamiętać o wypijaniu odpowiedniej ilości płynów. W przeciwnym razie możesz uzyskać efekt przeciwny do zamierzonego. Aby uwolniły się śluzy odpowiedzialne za pozytywne działanie babki jajowatej, musi mieć kontakt z odpowiednią ilości wody. Jeśli nie nawadniasz się prawidłowo, stosowanie babki jajowatej może doprowadzić do zaparć. Zadbaj więc o wypijanie minimum 2-2,5 l płynów dziennie. Bezpośrednio po wypiciu kleiku z babki jajowatej warto też wypić dodatkową szklankę wody.  

Babka jajowata w kosmetyce

Babkę jajowatą możesz też znaleźć w niektórych kosmetykach. Ze względu na powlekające właściwości zawartych w niej śluzów działa regenerująco, nawilżająco i ochronnie na skórę. Okład z kleiku z babki jajowatej przykładany na uszkodzoną, otartą skórę jest popularną, babciną metodą łagodzenia podrażnień.  

Babka jajowata – zastosowanie w kuchni

Babka jajowata przyjmowana jest głównie w celach leczniczych i nie jest częstym elementem posiłków. Możesz jednak śmiało korzystać z jej właściwości, jednocześnie urozmaicając swoje dania. Do czego wykorzystać babkę jajowatą w kuchni? Sprawdzi się jako dodatek do: 

• Owsianek z owocami, 
• Koktajli i smoothies owocowych, 
• Domowego musli, 
• Jogurtu z owocami. 

Alergia na babkę jajowatą 

Alergia na babkę jajowatą zdarza się rzadko. U niektórych osób po jej spożyciu mogą pojawić się objawy charakterystyczne dla uczulenia, takie jak świąd i zaczerwienienie skóry, kaszel, łzawienie oczu czy obrzęk powiek. Jeśli zaobserwujesz ten problem u siebie, skonsultuj się z lekarzem, aby potwierdzić, czy borykasz się z alergią na babkę jajowatą.  

Babka jajowata w ciąży

Czy można stosować babkę jajowatą w ciąży i podczas laktacji? Tak, nie ma przeciwwskazań do jej stosowania. Może być dobrym, naturalnym sposobem na ulgę w zaparciach, które często pojawiają się w II i III trymestrze. Warto rozważyć jej przyjmowanie również w przypadku cukrzycy ciążowej w celu lepszej kontroli glikemii. 

Babka jajowata – przeciwwskazania

Nie wszyscy mogą bezpiecznie stosować babkę jajowatą. Jakie są przeciwwskazania? 

• Niedrożność jelit, 
• Zwężenia w przełyku, 
• Niezdiagnozowane bóle brzucha i nudności, 
• Krwawienia z odbytu. 

Jeśli przyjmujesz jakiekolwiek leki, przed zastosowaniem babki jajowatej skonsultuj się z lekarzem, ponieważ roślina może obniżać wchłanianie i działanie niektórych substancji aktywnych. Babka jajowata nie jest również polecana do stosowania u dzieci poniżej 12. roku życia bez konsultacji ze specjalistą. 

Babka jajowata – skutki uboczne

Babka jajowata jest bezpieczna i rzadko powoduje skutki uboczne. Jednak, jeśli przyjmiesz jej zbyt duże ilości lub nie wypijesz odpowiedniej ilości płynów, mogą się pojawić bóle brzucha, uczucie pełności w żołądku i jelitach oraz wzdęcia.   

Podsumowanie

Babka jajowata znana jest głównie ze swoich właściwości regulujących pracę jelit i rytm wypróżnień. Pozytywnie wpływa też na kontrolę masy ciała oraz glikemii. Jest bezpieczna i rzadko powoduje skutki uboczne. Bardzo ważne jest jednak przyjmowanie odpowiedniej ilości płynów, ponieważ w przypadku odwodnienia, może działać zapierająco. 

Źródła:

1. Sarfaz R., Khan H., Maheen S., Plantago Ovata: A comprehensive review on cultivation, biochemical, pharmaceutical and pharmacological aspects, https://www.ptfarm.pl/pub/File/Acta_Poloniae/2017/3/739.pdf  [dostęp: 02.05.2024 r.]
2. Zhang S., Hu J., Sun Y., Review of structure and bioactivity of the Plantago (Plantaginaceae) polysaccharides, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8604743/ [dostęp: 02.05.2024 r.]
3. Khan A., Khalid W., Safdar S., Nutritional and Therapeutic Benefits of Psyllium Husk (Plantago Ovata), https://www.researchgate.net/publication/349279055_Nutritional_and_Therapeutic_Benefits_of_Psyllium_Husk_Plantago_Ovata [dostęp: 02.05.2024 r.] Bienkiewicz M., Bator E.,
4. Bronkowska M., Błonnik pokarmowy i jego znaczenie w profilaktyce zdrowotnej, http://www.phie.pl/pdf/phe-2015/phe-2015-1-057.pdf [dostęp: 02.05.2024 r.]