Suplementacja przed ciążą. Jakie witaminy i minerały brać planując ciążę?

Ciąża stanowi dla organizmu kobiety duże wyzwanie. W tym czasie dochodzi do wielu zmian fizjologicznych, dlatego jeszcze przed planowanym poczęciem odpowiednio przygotuj się na ten czas. Jednym z ważniejszych aspektów jest uzupełnienie niezbędnych witamin i składników mineralnych. Jakie suplementy stosować przed ciążą i kiedy zacząć je przyjmować? Odpowiedzi poznasz poniżej!

Suplementacja przed ciążą – kiedy zacząć?

Przygotowania do ciąży to czas, w którym kobieta powinna szczególnie zadbać o siebie i zdrowie swojego przyszłego dziecka. Oto kilka kroków, które należy podjąć przed planowanym zajściem w ciążę:

• Umów się na wizytę z lekarzem ginekologiem – podczas konsultacji lekarz przeprowadzi z Tobą wywiad oraz wykona wstępne badania, które mają na celu wykluczenie ewentualnych nieprawidłowości. Na wizycie lekarz powinien także zlecić dalsze badania m.in. krwi i moczu,
• Wykonaj badania diagnostyczne – przed ciążą przeprowadza się podstawowe badania krwi, oznaczenie hormonów, poziom glukozy, badania ginekologiczne, a także diagnostykę pod kątem chorób zakaźnych. Istotne jest też zbadanie poziomu witamin i składników mineralnych np. witaminy D, żelaza i kwasu foliowego,
• Wprowadź zmiany w swojej diecie – dodaj więcej warzyw, zwłaszcza tych bogatych w kwas foliowy. Są to m.in. warzywa liściaste, brokuły, strączki, buraki, awokado, brukselka. Ponadto Twój jadłospis powinien bazować na węglowodanach złożonych, tłuszczach roślinnych i dobrej jakości nabiale i mięsie. Zrezygnuj z przetworzonej żywności i ogranicz słodycze oraz słodzone napoje,
• Zadbaj o aktywność fizyczną – regularny trening wzmacnia układ odpornościowy i krążeniowy, a także poprawia kondycję. Dodatkowo wpływa na bezpieczny przebieg ciąży i porodu,
• Zastosuj odpowiednio dobraną suplementację – suplementacja powinna być dobrana pod Twoje indywidualne potrzeby z uwzględnieniem składników niezbędnych dla prawidłowego przebiegu ciąży, takich jak np. foliany, witaminy z grup B czy żelazo. Sprawdź Femibion 0 Planowanie ciąży, suplement diety.

Czas rozpoczęcia i rodzaj suplementacji zalecanej przed ciążą są zależne od kilku czynników.

• Jednym z nich jest obecnie prowadzona dieta. Jeśli w Twoim jadłospisie znajdują się zdrowe i urozmaicone produkty, to dieta z dużym prawdopodobieństwem pokrywa dzienne zapotrzebowanie na składniki odżywcze. Jednak mimo prowadzenia zbilansowanej diety, przed zajściem w ciąże należy wprowadzić takie suplementy, jak kwas foliowy. Zobacz np. Kwas Foliowy 400 μg Dr. Max, suplement diety.
• Poza nim ważna jest też suplementacja witaminy D, zwłaszcza gdy jej synteza skórna jest niemożliwa lub ograniczona (np. ze względu na zachmurzenie lub okres jesienno-zimowy).
• Jeżeli spożywasz mało odżywcze produkty lub stosujesz dietę, która ogranicza albo eliminuje niektóre pokarmy (np. dieta wegańska czy ketogeniczna) zwróć uwagę, czy uzupełniasz w odpowiedniej ilości takie składniki, jak żelazo, witaminy z grupy B czy kwasy tłuszczowe omega-3. Jeśli nie jesteś w stanie dostarczyć ich wraz z dietą, ustal ze swoim lekarzem, w jaki sposób najlepiej je przyjmować.

• Nieco inaczej może także wyglądać suplementacja w przypadku niektórych chorób lub zaburzeń. Przykładowo kobiety z chorobami tarczycy powinny zadbać o odpowiednią podaż jodu i selenu. Natomiast w przypadku PCOS i insulinooporości warto zastosować takie suplementy, jak inozytol, kwasy tłuszczowe omega-3, witaminę B₁₂ czy magnez oraz inne składniki o właściwościach antyoksydacyjnych.
• Rekomendowaną suplementację rozpocznij na ok. 2-3 miesiące przed zajściem w ciążę. Wybierając odpowiedni preparat, sprawdź, czy jest dedykowany kobietom planującym poczęcie dziecka. Skład suplementów opracowuje się tak, aby wspierać prawidłowy przebieg ciąży. Sprawdź polecane suplementy w ciąży.

Jakie witaminy przed ciążą?

Zapotrzebowanie na poszczególne składniki mineralne i witaminy przed ciążą nie ulega zmianie. Zadbaj jednak o odpowiednie wysycenie organizmu niezbędnymi elementami. Witaminy, które są szczególnie istotne przed zajściem w ciążę to:

• Kwas foliowy (witamina B9) – powinien być stale przyjmowany przez kobiety w okresie rozrodczym. Składnik umożliwia prawidłowy rozwój układu nerwowego dziecka, bierze udział w syntezie DNA, a także wspiera rozwój komórek organizmu. Co więcej, chroni przed wystąpieniem wad cewy nerwowej. Może być dostarczany do organizmu wraz z dietą, jednakże zarówno przed zajściem w ciąże, jak i w jej trakcie niezbędna jest suplementacja związku. Rekomendowana dawka kwasu foliowego wynosi 0,4 mg/dobę. Suplementy dla kobiet w ciąży, jak i planujących ciąże zwykle zawierają w swoim składzie kwas foliowy. Sprawdź Actifolin, 2mg, suplement diety,

• Witamina B₁₂ (kobalamina) – jej suplementacja jest wskazana przede wszystkim u kobiet na diecie wegańskiej. Niestety żaden z produktów pochodzenia roślinnego nie zawiera tej witaminy, wobec tego jej podaż jest niezbędna. Ponadto witamina B₁₂ jest zalecane kobietom chorującym na zespół policystycznych jajników oraz cierpiącym na insulinooporność przy jednoczesnym leczeniu metforminą. Stosowanie metforminy przyczynia się do gorszego wchłaniania witaminy B₁₂, a także kwasu foliowego, co skutkuje groźnymi dla zdrowia dziecka powikłaniami. Witamina, podobnie jak kwas foliowy wspiera rozwój układu nerwowego i syntezę DNA, a także odpowiada za wytwarzanie czerwonych krwinek. Sposób przyjmowania suplementu powinien ustalić lekarz prowadzący,
• Witamina D – pozyskuje się poprzez skórną syntezę lub stosowanie suplementacji. Ponieważ w naszej szerokości geograficznej skórna synteza witaminy D jest niewystarczająca, zwłaszcza w sezonie jesienno-zimowym, niezbędne jest przyjmowanie jej pod postacią suplementów. Kobiety planujące zajść w ciąże, jak i kobiety w ciąży powinny przyjmować w ciągu dnia 2000 j.m. witaminy D. Wpływa ona na rozwój układu kostnego dziecka, chroni przed wystąpieniem stanu przedrzucawkowego oraz zapobiega przedwczesnym poronieniom.

Jakie suplementy przed ciążą?

Poza niezbędnymi witaminami warto rozważyć przyjmowanie dodatkowych preparatów, o ile istnieją ku temu wskazania medyczne. Są to mi.in.:

• Jod – wskazaniem do przyjmowania jodu są choroby tarczycy. Jod znajduje się także w rybach i algach,
• Kwasy tłuszczowe omega-3 – zalecane jako wsparcie funkcjonowania układu nerwowego. Kwasy obecne są także w niektórych pokarmach, np. w tłustych rybach, orzechach, awokado, siemieniu lnianym i oleju lnianym. Produkty bogate w ten kwas są uznawane za superfoods, co oznacza, że wyróżniają się wysoką zawartością prozdrowotnych składników odżywczych,
• Magnez – odpowiada za przewodzenie impulsów nerwowych, a także wspiera kurczliwość mięśni, co jest istotne zwłaszcza podczas porodu naturalnego. Najlepsze formy magnezu to m.in. cytrynian i jabłczan. Pierwiastek obecny jest także w kakao, zbożach, strączkach i orzechach,
• Wapń – zalecany w przypadku ograniczania nabiału i stosowania diet roślinnych. Poza suplementacją wapń można uzupełniać, pijąc wodę mineralną, a także spożywając zielone warzywa i tofu,
• Żelazo – poleca się kobietom narażonym na wystąpienie anemii. Znajduje się w takich pokarmach, jak np. czerwone mięso, jajka, strączki, tofu, natka pietruszki, a także napary, soki i syropy z pokrzywy. Pierwiastek wchłania się lepiej w obecności witaminy C.

W ramach działań wspierających płodność, poza suplementacją witaminowo-mineralną, można również stosować różnego rodzaju zioła. Są to np.:

• Lukrecja,
• Pokrzywa,
• Liście malin,
• Wiesiołek dwuletni,
• Niepokalanek mnisi,
• Pluskwica groniasta,
• Czerwona koniczyna.

Wszystkie preparaty stosuj według zaleceń lekarza. Niektóre z nich mogą być zalecone także w trakcie ciąży. Sprawdź proponowane produkty dla kobiet w ciąży. Jeżeli stosujesz obecnie leczenie farmakologiczne, upewnij się, że suplementy nie wchodzą w interakcję z przyjmowanymi lekami. Wszelkie wątpliwości konsultuj z lekarzem prowadzącym.

Suplementacja przed ciążą – podsumowanie

Odpowiednia dieta, aktywność fizyczna i regularne badania profilaktyczne to podstawowe działania wspierające płodność. W czasie starań o dziecko zalecana jest także suplementacja, zwłaszcza kwasu foliowego i witaminy D. Przed rozpoczęciem przyjmowania suplementów skonsultuj się z lekarzem, który pomoże Ci dobrać odpowiedni preparat, biorąc pod uwagę Twoje indywidualne potrzeby i stan zdrowia. Pamiętaj, że suplementacja to tylko dodatek do diety, a podstawowym źródłem poszczególnych składników odżywczych powinna być pełnowartościowa żywność.

Źródła:

1. Bojanowska M., Kostecka M., Dieta i styl życia jako czynniki wpływające na płodność, http://kosmos.icm.edu.pl/PDF/2018/425.pdf, [dostęp 12.10.2023 r.]
2. Bomba-Opoń D. i in., Suplementacja folianów w okresie przedkoncepcyjnym, w ciąży i połogu. Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników, https://journals.viamedica.pl/ginekologia_perinatologia_prakt/article/download/56597/43035, [dostęp 12.10.2023 r.]
3. Makowska-Donajska M., Hirnle L., Suplementacja witamin i składników mineralnych podczas ciąży, https://journals.viamedica.pl/ginekologia_perinatologia_prakt/article/download/54431/42008, [dostęp 12.10.2023 r.]
4. Płudowski P. i in., Guidelines for Preventing and Treating Vitamin D Deficiency: A 2023 Update in Poland, https://www.mdpi.com/2072-6643/15/3/695, [dostęp 12.10.2023 r.]