Higiena intymna
Jakie zmiany zachodzą w okolicach intymnych w czasie ciąży?
W ciąży srom i pochwa ulegają rozpulchnieniu, a także zwiększa się liczba naczyń krwionośnych w ich obrębie. Pod wpływem hormonów (zwiększonego stężenia estrogenów i progesteronu) zmniejsza się liczba pałeczek kwasu mlekowego w pochwie, co zaburza prawidłowe pH (staje się za wysokie). Poza tym następuje przerost błony śluzowej oraz zwiększenie produkcji śluzu. Wszystkie te zmiany sprzyjają infekcjom (zwłaszcza o podłożu grzybicznym).
Powiększona macica uciska na pęcherz moczowy, a rozciągnięte i rozluźnione pod wpływem działania hormonów mięśnie dna miednicy nie są w stanie zatrzymać niekontrolowanego wypływu moczu. U niektórych kobiet inkontynencja pojawia się na początku ciąży, ale większość przyszłych mam ma ten problem pod koniec III trymestru, gdy macica jest największa.
Zarówno gęsty śluz, jak i mocz to doskonała pożywka dla bakterii, dlatego staranna higiena w czasie ciąży stanowi najlepszą profilaktykę przed infekcjami dróg rodnych i moczowych. Dobry płyn do higieny intymnej w ciąży, który nie powoduje podrażnień przy częstym stosowaniu, to absolutny must have.
Czym się myć w czasie ciąży?
Zwykły płyn do higieny intymnej, którego przyszła mama używała przed ciążą, trzeba zamienić na kosmetyk dedykowany kobietom ciężarnym i w połogu. Absolutnie zakazane produkty i akcesoria do mycia okolic intymnych w ciąży to:
mydło,
- płyny zawierające silne detergenty (np. SLS, SLES, ALS),
- żele z konserwantami, parabenami, parafiną i mocnymi składnikami zapachowymi,
- myjki i gąbki (to siedlisko drobnoustrojów).
Płyn do higieny intymnej w czasie ciąży należy delikatnie wmasować w skórę dłonią, kierując się zawsze od przodu do tyłu. Dzięki temu zmniejsza się ryzyko przeniesienia bakterii z okolic odbytu na pochwę i cewkę moczową.
Higiena intymna w ciąży − co każda przyszła matka powinna o niej wiedzieć́?
Przyszła mama powinna bardzo dbać o okolice intymne nie tylko dla zdrowia swojego i jej maluszka, ale również dla lepszego samopoczucia. Infekcja intymna w ciąży przysparza bólu i stresu, którego najlepiej unikać. Oprócz zamiany dotychczas używanego żelu na płyn do higieny intymnej w ciąży warto wprowadzić pewne dobre nawyki.
- W czasie korzystania z toalety publicznej nie siadaj bezpośrednio na desce – użyj nakładki na sedes albo papieru toaletowego.
- Do osuszania krocza używaj osobnego ręcznika albo ręcznika papierowego. Podobnie jak w przypadku mycia kieruj się od przodu do tyłu.
- Nie noś obcisłej bielizny ze sztucznych, nieprzepuszczających powietrza materiału. Również spodnie nie powinny uciskać ani obcierać okolic intymnych.
- Nie zwlekaj z wizytą w toalecie, jeśli czujesz potrzebę oddania moczu. Nie przerywaj strumienia, ale dbaj o całkowite opróżnienie pęcherza. Dzięki temu zapobiegniesz inkonytencji albo zmniejszysz częstość jej występowania.
- Noś wkładki higieniczne, najlepiej bawełniane. Unikaj tych perfumowanych, ponieważ mogą podrażniać skórę. Poza tym wymieniaj je tak często jak to konieczne (najrzadziej co 4 godziny).
- Wybierz prysznic zamiast przesiadywania w wannie.
- Jeśli nie masz możliwości się podmyć (bo np. jesteś poza domem), użyj nawilżanych chusteczek do higieny intymnej.
- Jedz żywność zawierającą probiotyki, np. jogurty naturalne, ponieważ działają zakwaszająco na środowisko pochwy.
Każda przyszła mama musi też wiedzieć, że infekcje intymne w ciąży to coś, czego absolutnie nie wolno bagatelizować. Jeśli odpowiednia higiena oraz inne działania profilaktyczne nie przyniosą skutku i wystąpią upławy, ból, pieczenie, świąd czy krwawienie, należy jak najszybciej zwrócić się po pomoc lekarską. Leczenie musi też podjąć partner kobiety.
Warto wiedzieć, że w ciąży najczęściej przytrafiają się następujące infekcje:
- zakażenie bakteryjne pochwy – pojawiają się mleczne/żółte upławy o rybim zapachu, świąd i pieczenie,
- drożdżyca pochwy – grzybica spowodowana przez drożdżaki, która objawia się serowatą wydzieliną i białawym nalotem na błonie śluzowej pochwy i wargach sromowych,
- rzęsistkowica – wydzielina jest zielonkawa lub szarawa i pienista, nieprzyjemnie pachnie, a do tego pojawia się swędzenie, pieczenie i ból.
Żel do higieny intymnej w ciąży – co powinien zawierać?
Płyn do higieny intymnej w ciąży przede wszystkim powinien przywracać właściwe (kwaśne) pH okolic dróg rodnych. Składnikiem najczęściej wykorzystywanym do obniżania odczynu miejsc rodnych jest kwas mlekowy. Oprócz tego ten związek ma właściwości przeciwbakteryjne, nawilżające (w stężeniu 1-10%), a także wzmacniające naturalną warstwę ochronną naskórka. Płyn do higieny intymnej w czasie ciąży, który zawiera tę cenną substancję, to najlepszy wybór.
Żel do higieny intymnej dla kobiet w ciąży powinien zawierać składniki:
- łagodzące podrażnienia i stany zapalne – np. ekstrakt z nagietka, szałwii, kory dębu, rumianku, babki lancetowatej, aloesu,
- grzybobójcze (zwłaszcza przy tendencjach do tego rodzaju zakażeń) – np. wyciąg z kwiatu wiciokrzewu,
- kojące i nawilżające – np. kwas hialuronowy, alantoina, D-panthenol,
- stymulujące wzrost naturalnej mikroflory – np. probiotyki.
Czy musisz mieć inny płyn do higieny intymnej w czasie ciąży, a inny w czasie połogu? Nie. Im mniej eksperymentów, tym lepiej. Jeśli jesteś zadowolona z kosmetyku, którego używałaś przed narodzinami maluszka, spokojnie możesz wykorzystać go jako płyn do higieny intymnej po porodzie. Zmniejszysz w ten sposób ryzyko wystąpienia alergii i podrażnień.
Jak dbać o higienę intymną po porodzie?
Po narodzinach dziecka ciało kobiety zmienia się jeszcze gwałtowniej i szybciej niż w czasie ciąży. Organizm wraca do stanu sprzed ciąży mniej więcej przez 6 tygodni. Połóg również sprzyja infekcjom dróg rodnych, dlatego należy stosować płyn do higieny intymnej po porodzie. Macica intensywnie oczyszcza się z resztek błon, śluzu i krwi, co stwarza doskonałe warunki do rozwoju drobnoustrojów. Poza tym okolice krocza często są bardzo podrażnione i poranione, zwłaszcza po rodzeniu drogą naturalną.
Młoda mama może stosować podkłady poporodowe, wchłaniające wydzielinę. Jeśli będą odpowiednio często wymieniane, w okolicach intymnych nie zaczną namnażać się bakterie. Warto dbać o dobrą wentylację krocza – jak najczęściej leżeć na samym podkładzie bez bielizny i z szeroko rozstawionymi nogami, nosić przewiewne, nieobciskające ubrania i unikać sztucznych tkanin.
Płyn do higieny intymnej po porodzie powinien łagodzić podrażnienia, przywracać fizjologiczne pH pochwy, a także przyspieszać regenerację ran. Podobnie jak w czasie ciąży do podmywania się w połogu najlepiej skorzystać z własnych, lekko zwilżonych dłoni – unikać gąbek i myjek, a do wycierania użyć delikatnego ręcznika bądź ręcznika papierowego.
O czym jeszcze powinna pamiętać świeżo upieczona mama?
- Kobieta w połogu powinna podmywać się kilka razy dziennie, zwłaszcza po wypróżnieniu się (zapobiega to przeniesieniu bakterii kałowych na rany i srom). Warto też myć ręce przed i po zmianie podkładu lub podpaski (patogeny z brudnych dłoni mogą zakazić rany).
- W czasie krwawienia połogowego nie należy używać tamponów. Pochwa i krocze po porodzie są obolałe, a na macicy znajduje się duża, świeża rana po łożysku. Tampon zatrzymuje odchody połogowe wewnątrz, co utrudnia gojenie się obrażeń.
- Zapach krwi połogowej jest bardziej intensywny niż miesiączkowej, ale to normalne. Znajdują się w niej resztki śluzu i złuszczonej błony śluzowej macicy oraz bakterie pochwowe. Jeśli jednak wydzielina pachnie zgnilizną, to sygnał alarmowy, że w ranie rozwija się stan zapalny.
Niezależnie od tego, czy poród był naturalny, czy przez cesarskie cięcie, krocze i okolice intymne młodej matki wymagają specjalnego, delikatnego traktowania i szczególnej troski. Łagodny płyn do higieny intymnej po porodzie, naturalne, miękkie materiały oraz dobra wentylacja sprzyjają szybszemu wracaniu do formy.